بررسی تغییرات مکانی‌ـ زمانی بارش و دمای ایران تحت شرایط تغییر اقلیم با در‌نظر‌گرفتن عدم قطعیت مدل‏ های AOGCM و سناریوهای انتشار

تأثیرات تغییر اقلیم بر دما و به‌ویژه بارش سراسر جهان به‌دلیل پیچیدگی و تغییرات مکانی آنها به‌خوبی شناخته نشده است. در این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیرات تغییر اقلیم بر بارش و دمای ایران، 15 مدل AOGCM استفاده شدند که تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‏ای A2، A1B و B1 اجرا می‏شوند. همچنین بارش و دمای ماهانه برای 21 ایستگاه سینوپتیک در دو دورۀ آتی (2016‌ـ 2045 و 2070‌ـ 2099)، تحت هر سه سناریوی انتشار محاسبه شد. نتایج نشان داد در هر دو دورۀ آتی، افزایش دما در ماه‏های تابستان نسبت به ما‏ه‏های زمستان بیشتر است. در دورۀ آتی نخست هر سه سناریوی انتشار افزایش دمای یکسانی (حدود 1تا 5/1 درجه) را پیش‏بینی می‏کنند و تغییرات بارش در این دوره در ایستگاه‏های مختلف چشمگیر نیست؛ اما در دورۀ آتی 2070‌ـ 2099 سناریوی A2 بیشترین افزایش دما و سناریوی B1 کمترین افزایش دما را پیش‏بینی می‏کنند. در این دوره انتظار می‏رود تحت سناریوی بحرانی A2 دمای متوسط سالانۀ کشور در مناطق مرکزی و حاشیۀ دریای خزر حدود 5/3 درجۀ سانتی‌گراد و در دیگر مناطق تا حدود 5/4 درجۀ سانتی‌گراد افزایش یابد. همچنین مشخص شد در دورۀ آتی دوم تحت سناریوی بحرانی A2 فقط در استان گیلان و تا حدودی استان اردبیل افزایش بارش خواهیم داشت و در دیگر مناطق کشور شاهد کاهش بارندگی خواهیم بود. به‌طور کلی، می‏توان نتیجه گرفت که در دورۀ آتی نخست حجم بارش سالانۀ کل کشور حدود 02/1 میلیارد متر‌مکعب (حدود 25/0 درصد) و در دورۀ آتی دوم حدود 52/16 میلیارد متر‌مکعب (حدود 13/4 درصد) کاهش خواهد یافت.